BEREST – Cerkiew pw. św. Kosmy i Damiana
Jego historia rozpoczyna się w 1842, gdy zbudowano go na potrzeby łemkowskiej społeczności grekokatolickiej. Po 1941 roku przeszedł pod opiekę społeczności katolickiej. Jednak zgromadzone w nim skarby opowiadają historie sięgające znacznie dawniejszych wieków.
CERKIEW
W BEREŚCIE
To kolejny ze skarbów słynnego Szlaku architektury drewnianej w Województwie Małopolskim. Poznający piękno polskich obiektów kultu nie mogą zapomnieć o zaplanowaniu podróży właśnie do tego miejsca. Jego historia rozpoczyna się w 1842, gdy zbudowano go na potrzeby łemkowskiej społeczności grekokatolickiej. Po 1941 roku przeszedł pod opiekę społeczności katolickiej. Jednak zgromadzone w nim skarby opowiadają historie sięgające znacznie dawniejszych wieków.
Sam kościół zachwyca cebulastymi wieżyczkami i piękną słupową wieżą. Jego trójdzielna konstrukcja jest charakterystyczna dla kultury Łemkowszczyzny. Poszczególne części kryte są dachami namiotowymi.
Zaglądając do wnętrza wybierzemy się na prawdziwą wyprawę w czasie. Polichromia zdobiąca wnętrze została wykonana w XIX wieku, podobnie jak ołtarz. Znajdujące się w jego centralnym punkcie dwie ikony to bezcenne zabytki z XVII wieku. Oprócz nich warto zwrócić uwagę na słynny obraz Opieki Bogurodzicy. Pierwotnie znajdował się on w miejscowości Izby i do cerkwi trafił w 1955 roku. Jego powstanie datuje się na pierwszą połowę XVIII wieku. Obraz otaczany jest kultem, a o błogosławieństwa miał zwyczaj prosić za jego pośrednictwem sam Kazimierz Puławski. Wizerunek Bogurodzicy z Izb miał pomóc zyskać przychylność Opatrzności dla Konfederatów Barskich, którzy obozowali w tej okolicy. Tradycyjne przekazy mają potwierdzać skuteczność modlitw przed obrazem.
Uważne oko zwiedzających nie powinno pominąć także dwóch barokowych ołtarzy umieszczonych w nawie cerkwi. Pochodzą one z XVIII wieku. To nie koniec skarbów, bo wśród zdobień świątyni znajdują się obrazy z XVII i XVIII wieku.
Na szczególną uwagę zasługuje ikona Chrztu Chrystusa z końca XVII w oraz Matka Boża Siedmiobolesna z małą postacią fundatora w rogu obrazu. Matka Boża Siedmiobolesna to popularne między innymi na Słowacji przedstawienie tej postaci. Kompozycją jest pieta czyli przedstawienie Matki Boskiej trzymającej na kolanach martwego Jezusa Chrystusa. Maryja ma tu jednak dodatkowo atrybut w postaci siedmiu mieczy przebijających jej serce. Symbolizują one siedem boleści, których rozważanie do kanonu religijnego zaczęli wprowadzać członkowie zakonu serwitów, który od XIII wieku zajmował się kontemplacją i naśladowaniem cnót Matki Boskiej.
Siedem boleści Maryi:
- Proroctwo Symeona
- Ucieczka do Egiptu
- Zgubienie Jezusa
- Spotkanie na Drodze Krzyżowej
- Ukrzyżowanie i śmierć Jezusa
- Zdjęcie z krzyża
- Złożenie do grobu
Matce Boskiej Bolesnej poświęcone jest święto 15 września.
BEREST | Cerkiew pw. św. Kosmy i Damiana
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO
POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY