Rok założenia Wydmin nie jest dokładnie znany. W zapiskach z 1340 roku wymieniana jest nazwa jeziora Wedymin, a w 1381 r. także miejscowości Wedem. Hanneberg w swych „Erelerung der Preussischen Landtafel” jest zdania, że nazwa Wvdminy pochodzi od pruskiej nazwy Wydemyns. O dawnym istnieniu osady świadczą również odkryte nad brzegiem jeziora szczątki osady palowej. W końcu XIII w. (około 1280 roku) obszar obecnej gminy Wydminy podbity został przez krzyżaków. Zacięte walki spowodowały, że na ponad 100 lat ziemie te stały się zupełnym pustkowiem. Z późniejszych dokumentów wynika, że ruch ludności kupieckiej wraz z osadnictwem przyczynili się do rozwoju Wydmin. Wędrujący kupcy i osadnicy zatrzymywali się tutaj na noclegi. Bernard von Balzhofen, komtur Pokarmina, 28 kwietnia 1480 roku wystawił przywilej lokacyjny dla Wydmin na prawie chełmińskim; według przywileju 47 chłopów wziąć miało pod pług 54 włóki, 6 włók zaś należeć miało do sołtysa. Z tekstu przywileju raczej wynika, iż wieś istniała już przed 1480 rokiem.

W połowie XVI wieku zbudowano kościół. Parafię zorganizowano w 1558 rok. Obejmowała ona wsie: Cybulki, Czarnówkę, Gawliki Wielkie, Mazuchówkę, Radzie, Siemionki, Sucholaski, Wężówkę i W:ydminy oraz okoliczne majątki ziemskie. Przez długie wieki była to parafia czysto polska. Według ksiąg rachunkowych starostwa oleckiego z 1600 roku w Wydminach mieszkali wówczas sami Polacy. W XVII wieku we dworze w Wydminach gospodarzyli Pełkowscy, polska rodzina szlachecka.

Wydaliny poniosły duże straty podczas najazdu tatarskiego w roku 1656. Również dżuma w lat ich 1709-1710 pochłonęła tutaj szczególnie dużo, bo aż 227 ofiar. W XVIII. wieku rozszerzył się obszar wsi. W 1781 roku wynosił on 98 włók. Rosło też jej znaczenie handlowe. W 1507 roku Wydminy miały 5 karczem a połowie XVIII. Wieku już 7.

W 1811 roku otrzymały prawa osady targowej. W roku 1848 powstała tutaj pierwsza apteka. W roku 1868 Wydminy stały się stacją kolejową na nowo uruchomionej
linii Królewiec – Korsie – Kętrzyn – Giżycko – Ełk.

W 1914 roku Wydminy uległy zniszczeniu w czasie działań wojennych w 75% ale zostały odbudowane jeszcze w czasie wojny. Miejscowości nadano wygląd miejski, domy ułożyły się wokół obszernego rynku. Intensywny rozwój turystyki dodał Wydminom nowych bodźców do rozwoju. Powstały tu hotele, 4 restauracje, 1 piwiarnia, 3 piekarnie, 4 sklepy rzeźnicze. Przed 1939 rokiem mieszkali tu 3 lekarze. Szkoła w Wydminach miała 10 klas.
Według spisu z 17 maja 1939 roku osiedle osiągnęło liczbę 2235mieszkariców. Zajmowało ono obszar 2017 ha. Po niemiecku nazywało się Widminnen.

Kościół w Wydminach jest cennym zabytkiem architektury. Pochodzi z połowy XVI wieku. Spalony podczas pożaru wsi 1572 roku został odbudowany na przełomie wieków XVII i XVIII, przy czym wykorzystano stare mury obwodowe. Gruntownej renowacji i przebudowy dokonano znowu w 1857 roku. Jest to kościół orientowany, jednonawowy, zamknięty ośmiokątnie, z wieżą od południowego zachodu. Najstarsza część, przedsionek ze sklepieniem krzyżowym, znajduje się od strony południowej. Nad wejściem była płyta piaskowcowa z koroną, z napisem i datą: „1701”, obecnie jest ona w przedsionku. Do kościoła prowadzą drzwi wewnętrzne dębowe, dwuczęściowe, z rzeźbionym ornamentem roślinnym, literami: „F.C.III” oraz datą: „1700”. Ołtarz główny, dwukondygnacyjny, rzeźbiony w drzewie nie polichromowanym pochodzi z 1719 roku. Przedstawia w scenie głównej ukrzyżowanie oraz postacie Marii i Jana, po bokach figury 4 ewangelistów, w górnej kondygnacji – złożenie do grobu oraz figury św. św. Piotra i Pawła, w zwieńczeniu – baranka i anioły. Ambonę sześcioboczną wsparto na figurze anioła, na balustradzie i bokach umieszczono figury Mojżesza, Jana Chrzciciela, 4 ewangelistów oraz Jezusa, na baldachimie zaś postacie Chrystusa i aniołów z symbolami Męki Pańskiej. Całości dano ornament kwiatowy. Kościół posiada 2 świeczniki w formie głowy jelenia. Na jednym z nich znajduje się data: „1617”. Kościół otoczono murem z bramą od strony południowej i chorągiewką z 1834 roku. 18 czerwca 1945 roku świątynię tę przejęli katolicy i nadali jej wezwanie Chrystusa Zbawiciela. Pierwszym proboszczem był tu ksiądz Bolesław Winkiel ( 1946 -s 1962 ).