CERKIEW
W SAKACH
Do tej niedużej miejscowości łatwo dojechać trzymając się drogi krajowej nr 66. To niewiele ponad 20 kilometrów na południe od Bielska Podlaskiego, tuż nad granicą z Białorusią. Wieś założyli najprawdopodobniej bojarzy jeszcze w XV wieku. Już wtedy na miejscu stanęła cerkiew, którą niestety zniszczył pożar. Kolejna została przeniesiona tu z miejscowości Dubicze, ale niestety i ona spłonęła. Opisywana przez nas budowla pochodzi z końcówki XVIII wieku i stanęła w Sakach jako trzecia. Od 1992 roku jest to świątynia parafialna.
Lokalizacja i wezwanie parafii świętego Dymitra w Sakach nie jest przypadkowe. Wedle lokalnej tradycji już w XV wieku w sposób cudowny miała się tutaj zmaterializować ikona św. Dymitra. Przetrwała kolejne pożary bez szwanku.
Świątynia była kilkukrotnie remontowana, w XIX wieku przeniesiono do niej z Dubicz ikonostas oraz ustawiono nowy ołtarz. XX wiek przyniósł pokrycie dachu nowym gontem oraz nowy żelazny krzyż. W latach pięćdziesiątych powiększono nawę i dodano do niej przedsionek. Ostatni kapitalny remont wnętrza miał miejsce na przestrzeni lat 2009-13. Odwiedzając cerkiew zdecydowanie warto zwrócić uwagę na towarzyszącą jej drewnianą dzwonnicę z XIX wieku oraz malowniczy cmentarzyk.
Drewniana świątynia zbudowana została w technice zrębowej. Może pochwalić się dwiema zakrystiami, kruchtą z gankiem oraz dwoma wejściami: głównym od zachodu i bocznym. Nad kruchtą uwagę zwraca malownicza kopułka. Podobną ma czworoboczna wieżyczka nad nawą. Prezbiterium zamknięte jest pięciobocznie.
Oczywiście najważniejszym punktem i sercem świątyni jest ikona św. Dymitra. Znajduje się ona za ikonostasem. Umieszczono ją w trójbocznym zamknięciu. Natomiast w samym ikonostasie można podziwiać ikony czterech Ewangelistów, Ostatnią Wieczerzę, przedstawienia Archidiakonów: Męczennika Stefana i Michała, wreszcie Apostołów Piotra i Pawła. Na ścianach bocznych nawy natomiast uwagę zwracają ikony św. Jana Chrzciciela i świętego Proroka Eliasza. Ikonostas jest nowy i pochodzi z XXI wieku. Wykonano go w Salonikach, a ikony w nim umieszczone napisano na Świętej Górze Athos.