OLCHOWIEC - Cerkiew pw. Przeniesienia Relikwii św. Mikołaja
Świątynia została zbudowana z ociosanego na kant drewna jodłowego. Użyto konstrukcji zrębowej, popularnej w tamtym okresie. Całość spoczęła na dębowej podwalinie. Przypominająca kwadrat nawa główna połączona jest z węższym prezbiterium i prowadzą do niej dwa wejścia: od zachodu i południa.
CERKIEW
W OLCHOWCU
W drodze na południe między Rzeszowem a Krosnem uważny podróżny powinien w swoje plany wpisać odwiedzenie małej wsi, która znana jest nie tylko na podkarpaciu, ale w całej Polsce. Jej skarbem jest kościół, który został oficjalnie wpisany w 2003 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Jej początki sięgają XVI wieku, kiedy to w 1366 roku król Kazimierz Wielki dokonał jej lokacji. W kolejnym wieku powstanie tam kościół, który (choć po przebudowach i remontach) gości wiernych i pielgrzymów po dziś dzień. Według najstarszych zapisków został on postawiony w XV lub XVI wieku. Najwcześniejsze zapiski dotyczące istnienia parafii Blizne wskazują na 1470 rok.
Świątynia została zbudowana z ociosanego na kant drewna jodłowego. Użyto konstrukcji zrębowej, popularnej w tamtym okresie. Całość spoczęła na dębowej podwalinie. Przypominająca kwadrat nawa główna połączona jest z węższym prezbiterium i prowadzą do niej dwa wejścia: od zachodu i południa. Większość okien budynku umieszczono na południowej stronie co pozwalało na korzystanie ze światła dziennego w maksymalnym stopniu. Do dziś zachował się ich piękny późnogotycki kształt. Ciekawy i charakterystyczny jest dach kościoła. Jego szkielet, czyli więźba, został wykonany w sposób zwany storczykowym. Nazwa pochodzi od słupa zawieszanego na belkach wiązarowych lub na ciągłej podwalinie, jeśli jest ich więcej.
Pierwsze zmiany w konstrukcji miały miejsce już w XVI wieku. Dobudowano dzwonnicę, która x pewnością służyła także jako wieża obserwacyjna. Okoliczne ziemie były w XVII wieku obiektem częstych najazdów sił tatarskich. Wiąże się z tym interesująca legenda: podczas jednego z takich ataków mieszkańcy wsi mieli schronić się w kościele. Mimo tego, że Tatarów odbito, napastnicy porwali w jasyr 60 osób. Ci mieli jednak szczęście, zostali wyzwoleni, a oprawców przegonić miał sam święty Michał Archanioł. Według legendy miało to miejsce na okolicznym wzgórzu, gdzie do dziś stoi kaplica poświęcona św. Michałowi.
W XVII wieku na dachu kościoła dobudowano wieżyczkę oraz soboty, czyli podcienia wsparte na słupach i przykryte jednospadowym dachem. Wraz z upływem lat powiększano główne wejście. W XIX wieku remont świątyni zmienił jej bryłę. Soboty zostały rozebrane, a zewnętrzne ściany oszalowano gontem. Zakrystia uległa podwyższeniu, dobudowano także kruchtę, która zasłoniła południowe wejście.
We wnętrzu kościoła warto zwrócić uwagę na polichromię. Jej najstarsze fragmenty pochodzą z 1549 roku. Inne pokazują stopniowe procesy przemalowywania i zmiany estetyki w latach 1649 oraz 1700. Dzięki pracy konserwatorów w latach 2000-01 udało się uchronić te skarby przed zniszczeniem.
Na co jeszcze warto zwrócić uwagę? Z pewnością na główny ołtarz z 1700 roku. Znajduje się w nim obraz Adoracji Matki Boskiej. W jednym z dwóch barokowych ołtarzy bocznych (oba z XVII wieku) zachowała się figura Madonny. Jest datowana na lata 1515-1520 i wykonana wg ryciny znanego na całym świecie mistrza Albrechta Dűrera.
Innymi skarbami kościoła są: późnorenesansowa ambona z 1604 roku, tęczowa belka z Grupą Pasji wykonaną w barokowym stylu oraz drewniana chrzcielnica z XVIII wieku.
OLCHOWIEC | Cerkiew pw. Przemienienia Pańskiego
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO
POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY