KOMAŃCZA - Cerkiew Opieki Matki Boskiej
Drewniana cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Komańczy była budowana na przestrzeni lat 1800-03. Co ciekawe, powstała w miejscu poprzedniej, którą także strawił pożar. W czwartej dekadzie XIX wieku w świątyni znalazł się ikonostas autorstwa Aftanazego Rużyłowicza. Do czasów drugiej wojny światowej gromadzili się w niej Łemkowie, których w wyniku akcji “Wisła” po wojnie wysiedlono. Część z rodzin wróciła już w latach pięćdzisiątych.
CERKIEW
W KOMAŃCZY
Świątynia w Komańczy miała prawie dwieście lat historii, gdy została zniszczona przez ogień. Na szczęście jednak opowieść tu się nie kończy, a jedynie zyskuje kolejny rozdział. Zacznijmy jednak od samego początku.
Drewniana cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Bożej w Komańczy była budowana na przestrzeni lat 1800-03. Co ciekawe, powstała w miejscu poprzedniej, którą także strawił pożar. W czwartej dekadzie XIX wieku w świątyni znalazł się ikonostas autorstwa Aftanazego Rużyłowicza. Do czasów drugiej wojny światowej gromadzili się w niej Łemkowie, których w wyniku akcji “Wisła” po wojnie wysiedlono. Część z rodzin wróciła już w latach pięćdzisiątych. Mimo znacznego uszczuplenia społeczności greckokatolickiej w świątyni odbywały się nabożeństwa, które ustały dopiero w 1961, gdy cerkiew zamknęły władze. Była to część szeroko zakrojonej akcji, mającej na celu konwersję unitów na prawosławie. W jej ramach w 1962 roku przekazano świątynię parafii prawosławnej. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych przeprowadzono remont budynku, a w osiemdziesiątych miały miejsce prace konserwatorskie nad ikonostasem. Kolejne dekady przyniosły nowe remonty oraz zabezpieczenie dachu po tym, jak został uszkodzony w 2001 roku przez wichurę.
Malownicza świątynia znajdująca się na skraju miejscowości Komańcza jest przykładem tego, jak po tragedii można wiernie oraz z szacunkiem odtworzyć historyczne dziedzictwo. Oryginalna cerkiew spłonęła w pożarze 13 września 2006 roku. Jej dokładna replika została wzniesiona w latach 2008-10, a jej konsekracja nastąpiła 13 października 2010 roku. Niestety wraz z cerkwią spłonął jej zabytkowy ikonostas z 1832 roku. Do akcji odbudowy włączyły się aktywnie Lasy Państwowe, przekazując cenny budulec.
Obecna świątynia wiernie odwzorowuje styl łemkowski, w którym zbudowano poprzedniczkę. Drewniana konstrukcja wspiera się na murowanej podstawie. Bryła podzielona jest na trzy części: prezbiterium, nawę oraz babiniec. Każda z części ma swoją własną wieżę nakrytą cebulastym hełmem. Trójdzielność konstrukcji ma odpowiadać drodze ludzi od grzechu (babiniec) przez modlitwę (nawa) do Boga (prezbiterium).
Po świątyni orginalnie zbudowanej w 1800-03 roku pozostała drewniana dzwonnica z 1834 roku, która wraz z znajdującym się obok cmentarzem oraz otaczającym teren ogrodzeniem zostały wpisane do krajowego rejestru zabytków.
Cerkiew jest jedną z ważniejszych stacji Szlaku Architektury Drewnianej.
KOMAŃCZA | Cerkiew pw. Opieki Matki Boskiej
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO
POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY