RAJSK – Cerkiew pw. św. Apostołów Piotra i Pawła
Najstarsze dokumenty poświadczające działanie na tym terenie parafii noszą daty z XVI wieku. Świadectwa z XVII natomiast opisują tutejszą cerkiew. Wieś stała się istotnym miejscem kultu maryjnego ze względu na ciekawa legendę. W 1671 na okolicznym uroczysku miał się objawić obraz Matki Boskiej. Lokalny właściciel folwarku chciał sprowadzić ikonę do siebie, ale wóz zaprzężony w woły nie dojechał na miejsce.
CERKIEW
W RAJSKU
Ta malownicza świątynia położona niedaleko Bielska Podlaskiego była świadkiem dramatycznych wydarzeń historycznych. Opowieść o niej zaczyna się na lubelszczyźnie, w Poturzynie koło Tomaszowa Lubelskiego. To właśnie tam w 1912 wybudowano uroczą drewnianą cerkiew. Już dwa lata po jej budowie niedaleko rozegrała się dramatyczna bitwa. 14 sierpnia starły się wojska austriackie z rosyjskimi. Liczbę rannych i zabitych oszacowano na około 1300. Kolejną dramatyczną datą był 1 kwietnia 1944. Z rąk UPA oraz ukraińskich żołnierzy SS zamordowano 162 osoby, uchodźców z pobliskich wsi. W 1947 roku na ziemiach już pod nową władzą przeprowadzano odwetową akcję „Wisła”. W jej ramach wysiedlono z tych terenów wszystkie osoby deklarujące wiarę prawosławną. W 1962 roku, w ślad za wiernymi, przeniesiono także cerkiew. W ten sposób świątynia trafiła do oddalonego o około 300 kilometrów Rajska.
Rajsk to także miejsce z ciekawą historią. Najstarsze dokumenty poświadczające działanie na tym terenie parafii noszą daty z XVI wieku. Świadectwa z XVII natomiast opisują tutejszą cerkiew. Wieś stała się istotnym miejscem kultu maryjnego ze względu na ciekawa legendę. W 1671 na okolicznym uroczysku miał się objawić obraz Matki Boskiej. Lokalny właściciel folwarku chciał sprowadzić ikonę do siebie, ale wóz zaprzężony w woły nie dojechał na miejsce. Zwierzęta zatrzymały się właśnie w Rajsku i nie chciały iść dalej. Uznano to za znak, którego nie wolno lekceważyć. Stołowacz-Głodek, bo takie nazwisko nosił właściciel folwarku, zadecydował zatem by postawić w tym miejscu cerkiew i tam umieścić obraz. Świątyni nadano wezwanie Matki Bożej Cierpiącej. Według źródeł historycznych cudowna ikona miała tam pozostać do drugiej dekady XX wieku. Wtedy to, podczas bieżeństwa, czyli masowych migracji ludności prawosławnej w głąb Rosji, obraz zaginął. Do dziś pozostaje tajemnicą dokąd trafił i czy jeszcze istnieje.
Tymczasem urocza błękitna cerkiew, która trafiła do Rajska w 1962 roku, swoim kolorem przypomina zarówno o niewinności maryjnej jak i przede wszystkim bliskości Boga i nieba. Błękit w zdobieniu cerkwii drewnianych jest popularnym sposobem symbolicznego zbliżenia ich do boskiego planu. Co ciekawe, między wydarzeniami akcji „Wisła” przeniesieniem do Rajska cerkiew była zamknięta jako świątynia, a budynek wykorzystywano do składowania nawozów. Nie było to zaskakujące działanie, ponieważ administracja komunistyczna często w ten sposób demonstrowała swój negatywny stosunek do instytucji religijnych.
Dziś, na szczęście, po dawnych tragediach pozostały wspomnienia, a cerkiew znów gosci wiernych na nabożeństwa. Bogate i ozdobione kolorową polichromią wnętrze budzi równie wielki zachwyt co lekka bryła budynku wraz ze zdobiącymi go blaszanymi dachami i baniastymi hełmami wieńczącymi wieże.
RAJSK | Cerkiew pw. św. Apostołów Piotra i Pawła
DOFINANSOWANO ZE ŚRODKÓW MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO
POCHODZĄCYCH Z FUNDUSZU PROMOCJI KULTURY