Kiedy przemierzając północno-wschodnią część Polski będziecie wyjeżdżać z Bielska Podlaskiego w kierunku Białowieży warto skręcić w prawo tuż za miastem i odrobinkę wydłużyć trasę. Jadąc ulicą Orlańską, w kierunku miejscowości Orla traficie na jeden z pięknych klejnotów architektury sakralnej naszego kraju.

Błękitna świątynia znajduje się niedaleko drogi i wyróżnia się na tle innych budynków małego Parcewa. Podobnie, jak w przypadku innych prawosławnych cerkwii, błękit jest kolorem celowo nalowanym na świątyniach, by symbolicznie zbliżyć je do Boga i Królestwa Niebieskiego. W najbliższym sąsiedztwie cerkiewki znajduje się mały cmentarz. W każdej z pór roku można trafić tam na piękne i nastrojowe widoki dla amatorów fotografii. Wiosna i lato przynoszą buchającą zieleń roślin, jesień dodaje jej rdzawych i płomiennych kolorów, a zima, przykrywając śniegiem wszystko wokół, „wyciąga” na pierwszy plan błękitną cerkiew oraz jej zdobienia.

Budynek powstał na początku XIX wieku jako świątynia unicka, czyli uznająca papiestwo w Watykanie, ale zachowało obrządek wschodni. Nazwa pochodzi od Unii Brzeskiej zawartej w 1596. Historia dalszych losów Kościoła unickiego jest burzliwa i pełna rozłamów, konfliktów oraz zmian. Nie bez znaczenia były tu kolejne rozbiory Polski oraz podejście zaborców do tego obrządku. W przypadku terenów zarządzanych przez carską Rosję kres obrządkowi położył synod płocki w 1839 roku. W dłuższej perspektywie wiązało się to z przymusowym konwertowaniem lokalnej ludności na prawosławie, by wzmocnić rusińską tożsamość narodową.  W przypadku Galicji wspólnoty grekokatolickie (bo tak je tam najczęściej nazywano) mogły funkcjonować. Cerkiew w Parcewie po 1839 została świątynią prawosławną.

Świątynia z zewnątrz zachwyca nie tylko kolorem ale i całą konstrukcją. Drewniana bryła zbudowana metodą zrębową ma plan ośmioboku i trzy nawy. Nad głównym wejściem znajduje się daszek, wsparty na bocznych ścianach. Czworoboczna kruchta zwieńczona jest dzwonnicą, zwieńczoną baniastym hełmem. Główna część budynku przykryta została blaszanym dwuspadowym dachem, także może pochwalić się wieżyczką z baniastym hełmem.

Odwiedzający miejsce nie mogą przegapić, jeśli oczywiście będą mieli możliwość, zajrzenia do środka. Białe ściany i jasny drewniany sufit kontrastują z kolorami rozłożonych dywanów oraz nasyconymi barwami ikonostasu.

Na koniec warto wspomnieć kilkoma słowami patrona świątyni. Święty Dymitr to historyczna postać, żyjąca w trzecim wieku naszej ery. Pochodzący z greckich Tesalonik mężczyzna miał zginąć śmiercią męczeńską w 304 roku. Stało się to gdy sprzeciwił się on rozkazom rzymskiego cesarza. Ten wyznaczył Dymitrowi wysoki urząd prokonsula i dał rozkaz krwawego rozprawienia się z chrześcijanami w mieście. Dla rzymskiego imperium chrześcijaństwo mówiące o równości wszystkich wobec jedynego Boga, przy jednoczesnym nieuznawaniu innych bogów, było absolutnie nie do przyjęcia, a jego propagowanie traktowano tak, jak dziś traktuje się uznane za niebezpieczne sekty. Dymitr nie zgadzał się na krawą rozprawę, sam zresztą był chrześcijaninem, o czym cesarz nie wiedział dając mu wysokie stanowisko. Wedle opowieści o jego męczeństwie, Dymitr sam głosił Ewangelię, przekonał swojego przyjaciela do walki i z gladiatorem znanym z zabijania chrześcijan. Wreszcie na rozkaz cesarza uwięziony za nieposłuszeństwo i swoją wiarę prokonsul został stracony. Do dziś czci się go w obrządku prawosławnym jako patrona żołnierzy.